Oταν το 1870 ο Ρεούφ Πασάς δημιούργησε στο κέντρο των Χανίων ένα χώρο πρασίνου, δεν μπορούσε να φανταστεί πως  144 χρόνια μετά, στον Κήπο αυτό, στο ίδιο ακριβώς σημείο που πραγμάτωσε το όνειρό του για έναν «μπαξέ» μέσα στην πόλη, θα υπογραφόταν η ίδρυση του Συνδέσμου Ιστορικών Καφέ της Ευρώπης.

Όμως, το «Καφέ Κήπος», το κιόσκι που έγινε σημείο αναφοράς του Κήπου των Χανίων, δεν είναι ένα κοινό Καφέ. Έχει την τύχη να είναι  το μοναδικό ιστορικό καφέ της χώρας. Από εκεί έχουν περάσει –μεταξύ άλλων- ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Νίκος Καζαντζάκης.

Αλλά και ο ιδιοκτήτης του, ο Βασίλης Σταθάκης, δεν είναι ένας συνηθισμένος ιδιοκτήτης: είναι εκείνος που οραματίστηκε και υλοποίησε μια διαφορετική συνένωση της Ευρώπης. Μια συνένωση από ετερόκλητες κουλτούρες και χαρακτηριστικά που βρήκαν κοινό τόπο σε ένα αχνιστό αρωματικό ποτήρι καφέ.

«Όλα ξεκίνησαν όταν διαπίστωσα ότι ο Κήπος είναι το μοναδικό ιστορικό καφέ της Ελλάδας», λέει στην «Κ.Ε.» ο Βασίλης Σταθάκης και συμπληρώνει: «Τότε σκέφτηκα πως θα πρέπει να έρθω σε επαφή και με τους άλλους ιδιοκτήτες ιστορικών καφέ της Ευρώπης και να προσπαθήσω να δημιουργήσω έναν επίσημο Σύνδεσμο, με αφετηρία τη χώρα μας. Τα Χανιά. Εξ’ ου και το έμβλημα που είναι το ρολόι του Κήπου».

Ακολούθησε ένα μεγάλο οδοιπορικό που κράτησε περίπου ένα χρόνο. Ο Β. Σταθάκης ταξίδεψε προσωπικά σε Βρυξέλλες, Βιέννη, Βενετία, Ρώμη, Παρίσι. Εβρισκε τους ιδιοκτήτες Ιστορικών καφέ, και με το …ελληνικό ταπεραμέντο τους έπειθε να οργανωθούν σε έναν πρωτότυπο Σύνδεσμο που στόχο είχε την προώθηση –όχι μόνο του καφέ- αλλά και της κουλτούρας κάθε χώρας.

«Γιατί να εξάγεται μόνο ο καπουτσίνο, ο εσπρέσο και ο γαλλικός καφές, σκεφτόμουν. Γιατί και ο ελληνικός καφές να μην υπάρχει στους καταλόγους των καφέ της Ευρώπης; Και όχι μόνο ο καφές: το υποβρύχιο, η τσικουδιά, το ρακόμελο…». Και κάπως έτσι το όραμα ξεκίνησε να παίρνει σάρκα.

Την περασμένη Τρίτη, στην κατάμεστη αίθουσα του Κήπου, περί τα 15 άτομα – εκπρόσωποι διάσημων ιστορικών καφέ της Ευρώπης, υπέγραφαν την ίδρυση του Συνδέσμου. Εκπρόσωποι από το  «New York cafe» της Βουδαπέστη,  από το καφέ «De l’opera» της Βαρκελώνης, το «Les Deux Magots» στο Παρίσι και το «Central» της Βουδαπέστης, ήταν ανάμεσα στους 70 –συνολικά ιδιοκτήτες- που συμμετέχουν στο εγχείρημα.

«Ζήτησα 70 υπογραφές και τις πήρα όλες» λέει ο Β. Σταθάκης. «Η ανταπόκριση ήταν απίστευτη. Όλοι έσπευσαν να συμμετέχουν σε μια ιδέα που υλοποιήθηκε κάτω από το έμβλημα του ρολογιού του δημοτικού κήπου.»

Το έμβλημα μάλιστα, δίγλωσσο (στα ελληνικά και τα αγγλικά) θα κοσμεί τις αίθουσες των Ιστορικών καφέ της Ευρώπης «ταξιδεύοντας» το χαρακτηριστικό ρολόι του κήπου των Χανίων σε κάθε γωνιά της Γηραιάς Ηπείρου.

Ανάμεσα στις 70 υπογραφές ο Β. Σταθάκης αναφέρει χαρακτηριστικά αυτές των ιδιοκτητών των Καφέ Gaufres de Bruxelles, Cafe Central, Landtmann, Cafe Residenz, Sacher, Cafe Florian, Cafe Greco, Deux Magots, De Flore , Procope, Cafe de la Paix Cafe Foucet ,La Coupole, La Closerie des Lilas, Le Dome, Le Procope, La Rotonde Montparnasse, Le Select.

Και από τις λιχουδιές που προσφέρουν τα πιο παλιά καφέ της Ευρώπης θυμάται και ξεχωρίζει τους ζουμερούς μπαμπά του deux Magots, το αέρινο τιραμισού του Cafe Greco, και τον υπέροχο βιεννέζικο καφέ του Central.

Στο ίδιο κλίμα, ο Β. Σταθάκης, επιλέγει να προσφέρει στους επισκέπτες του Κήπου, εκτός από μυρωδάτο καφέ (με απαραίτητη προσθήκη στον ελληνικό το παραδοσιακό λουκούμι), προϊόντα της Κρήτης που ταξιδεύουν γευστικά όποιον τα δοκιμάσει: τσικουδιά με χαρακτηριστική αψάδα, γλυκόπιοτο ρακόμελο, μεστό κόκκινο και φίνο λευκό  κρασί που παράγονται ειδικά για το «Καφέ Κήπος».

Και μετά την δημιουργία του Συνδέσμου Ιστορικών Καφέ της Ευρώπης τι ακολουθεί; Ρωτάμε. «Γαστρονομικά φεστιβάλ, ειδικός τουρισμός, λευκώματα με όλα τα Καφέ και αντίστοιχα sites, εκδηλώσεις, παρουσιάσεις, memorabilia, όλα όσα σχετίζονται με τον καφέ και την κουλτούρα του» λέει ο Β. Σταθάκης. «Και αυτά είναι μόνο η αρχή».

Βγαίνοντας από το «Καφέ Κήπος», με την μυρωδιά του καφέ ακόμα νωπή, και τη γεύση του να με ταξιδεύει νοερά σε γωνιές της Ευρώπης που είχα βρεθεί στο παρελθόν, σκέφτομαι ότι δύο πράγματα είναι σίγουρα: πρώτον πως μέσα στην κρίση μπορούν όντως να ευδοκιμήσουν  εξαιρετικές ιδέες και δεύτερον πως αν ο Ρεούφ Πασάς μπορούσε να δει την τύχη του δημιουργήματός του, θα ήταν πολύ πολύ περήφανος και ευχαριστημένος…

Περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία για την ιστορία του Καφέ Κήπος και τον Σύνδεσμο Ιστορικών Καφέ της Ευρώπης στο: www.kiposcafe.gr